5 6
JHR&vi
U* ïSSPïf
Foto 1 De Beaver ,,FK 131" wordt door de schilder Karoly
Koffén Jr. op het linnen vereeuwigd.
Foto 2 In Györ van de brug af gezien, èn gefilmd
Foto 3 het dansgroepje tijdens de uitvoering van
een dans uit Szatmar.
Foto 4 Regisseur Dr. Alajos Paulus, cameraman Istvan
Zöldi en ass. cammeraman Andrés Gabanyi aan het werk
in Györ.
Foto 5 De Beaver ,,lkva" baggert klei en stenen op de
rivier Raba.
Foto 6 Dijk opspuiten om overstromingen van de Réba
tegen te gaan.
De derde Hongaarse Beaver, de King ,,FK 132", werkte,
toen deze foto een paar maanden geleden genomen
werd, bij Györ in de Donau. Zes maanden lang ploeter
de de zuiger in moeilijke grond. Een zwaar mengsel
met ongeveer 70% grint werd opgezogen vanaf 8 meter
diepte, en over een afstand van ca. 1 kilometer weg-
geperst om een dijk op te spuiten. Met een diamant-
stalen pomp gaat de zuiger binnenkort weer in het
grint werken.
De slijtageslag zél gewonnen worden!
Baggeren in de Donau
Het graafwerk, dat onze Beaver doet, is veei nuchterder: het
maken van een haventje voor plezierboten. De FK 131 is echter
tijdelijk verderop in de Donau werkzaam. De zuiger maakt een
geul in de rivierbodem voor het laatste stuk van een ferme afval-
leiding van een fabriek. Tja, wie mocht denken, dat „die schone
blaue Donau" nog steeds „schoon" en „blauw" is, vergist zich.
Ook de Donau wordt meer en meer een groot riool
Niet alleen de filmploeg begaf zich in een bootje naar de zuiger,
ook de schilder Karoly Koffan Jr. Terwijl er gefilmd werd, zette
hij de Beaver in kleurige streken op het linnen.
De FK 131 werkt van maandag tot en met vrijdag, ook 's nachts.
De specie wordt door een betrekkelijk korte, drijvende leiding
verderop in de rivier geloosd. Een woonboot biedt huisvesting
aan het personeel van de zuiger. Het werk is namelijk alleen per
boot vanuit Dunaüjvaros te bereiken.
Volksdansen bij 30 °C
Ruim 130 km ten westen van Boedapest, aan de autoweg naar
Wenen, ligt Györ. De stad met vele oude huizen en gebouwen,
ligt aan de oever van een zijtak van de Donau, èn aan de monding
van de rivieren Raba en Rabca. Vandaar de bijnaam als „water
stad", „stad van de drie rivieren", etc. Vele huizen zijn in barok
stijl gebouwd en de meeste dragen een typisch kenmerk van Györ:
vierhoekige erkers aan de eerste verdieping.
Op een openluchttoneel aan het water, midden in de stad, stonden
6 meisjes in klederdracht, 4 jongens en hun dansleraar de film
ploeg op te wachten. Ook een Hongaarse volksdans krijgt in de
nieuwe Beaverfilm een plaatsje.
Onder het nieuwsgierig oog van vele belangstellenden werden de
opnamen gemaakt, niet alleen van het dansgroepje, maar ook van
een oliebootje, dat voor de brandstofvoorziening van de Beaver
Ikva zorgt. De zon scheen fel, het was windstil op het toneel en
dus viel het niet mee voor de meisjes en jongens om terwille van
andere camera-instellingen de dans uit Szatmar (Oost-Hongarije)
nog eens, en nog eens over te doen. Eindelijk was de regisseur
tevreden en na een laatste opname in de stad, op een charmant
pleintje, mochten de meisjes en jongens „afnokken".
In kiei en steen
Om naar de Ikva te gaan, moest weer gebruik worden gemaakt
van bootjes. Over de Raba ging het langzaam stroomopwaarts, de
stad uit. Hier en daar stond maar een paar decimeter water.
Regelmatig schuurde de kiel over de bodem. Langs de oevers
vele vissers en op sommige plaatsen baders, die zelfs in het
midden van de rivier maar tot hun middel in het water stonden.
De Beaver Ikva werkt in de Raba. Niet om de rivier uit te diepen,
want behalve bootjes van hengelaars en plezierbootjes is er op
deze rivier geen scheepvaart. Met de specie dikke klei met
veel stenen wordt aan weerszijden van de rivier 30 km dijk
opgespoten. Zo ontstaan kunstmatige uiterwaarden. Daarmee kan
men overstromingen tegengaan, als in het voorjaar smeltwater uit
de Oostenrijkse bergen het peil van de Raba tot zeer grote hoogte
doet stijgen. Het is moeilijk voor te stellen, dat deze ondiepe mod
derstroom elk voorjaar verandert in woest watergeweld!
Door een persleiding van ongeveer 600 meter, met een opvoer-
hoogte van een meter of acht, brengt de Ikva het mengsel van
water met klei en stenenpap naar het stort. Men werkt continu,
van maandag tot en met vrijdag. Ook op dit werk ligt een woon
boot voor het personeel. Met de auto kun je er niet komen, alles
gaat per boot.
Het speciaal voor het maken van een kleurenfilm zo gewenste
zonnige weer liet ons op de Raba ineens in de steek. Net voor
het losbarsten van een daverende onweersbui waren gelukkig de
laatste opnamen gemaakt en was de apparatuur opgeborgen!
Enkele uren later klaarde het weer op en kon Uw verslaggever
genieten van een prachtige tocht terug naar Boedapest, niet recht
toe recht aan, maar langs de Donau, door een streek, die noodt
tot vacantie houden!
Wanneer U dit leest is de vierde Beaver, de Master Balaton,
waarschijnlijk al op de plaats van bestemming gearriveerd: het
prachtige Balatonmeer. Wij hopen U er t.z.t. meer over te vertellen.
