50 TON ONTWIKKELINGSHULP
Precies een jaar geleden, in het meinummer van 1969, vertelden
wij over de Rambat en de Tempilangtwee tinbaggermolens, die
lang vóór de Tweede Wereldoorlog resp. door Conrad-Stork en
Gusto werden gebouwd voor het toenmalige Nederlands Indië.
Na langdurige onderhandelingen is verleden jaar aan ons de op
dracht gegeven voor het uitvoeren van zogenaamde rehabilitatie
werkzaamheden aan deze molens, d.w.z. het geven van een zeer
„grote beurt". Voor de economie van Indonesië is de ontwikkeling
van de tinwinning op en bij de eilanden Belitung en Singkep van
groot belang. De omstandigheden tijdens en na de Tweede We
reldoorlog waren natuurlijk niet bevorderlijk voor het in goede
staat houden van het materieel voor de winning van tinerts. In
het kader van de technische hulp aan Indonesië gaat daar nu iets
aan gebeuren. De Rambat, een landmolen, wordt van stoommolen
een elektrische molen met voeding vanaf de wal; de Tempilang
een zeemolen krijgt in plaats van de verouderde stoom-
installatie een elektrische aandrijving met voeding door eigen
aggregaten aan boord. Het omvangrijke herstelwerk wordt in
Indonesië uitgevoerd door de werkplaatsen van de tinbedrijven
aldaar.
Ons aandeel bestaat uit tekenwerk, de levering van onderdelen
en hulp en supervisie bij de verbouwing. De Rambat is de eerste
molen, die onder het mes gaat. In de machinefabriek van Verscnu-
re bouwde men voor deze tinmolen een geweldige, centrale lier
met bedieningstafel. Men was blij toen de fotograaf het werkstuk
op de gevoelige plaat had vastgelegd en men met de demontage
voor het transport naar Indonesië kon beginnen. Met een gewicht
van 50 ton was de lier een flinke sta-in-de-weg I
Aan het eind van dit jaar moet er nóg zo'n lier met bedieningstafel
gereed zijn. Die is bestemd voor de Tempilang.
Het zal de oudere lezers misschien interesseren om te weten dat
bij Verschure voor deze order ook twee complete „cribleurs"
met aandrijving en ondersteuning gefabriceerd zijn.
Voor ons zit er aan deze daadwerkelijke hulp aan de tinwinning in
Indonesië nog een bijzonder kantje: I.H.C. Holland is immers ont
staan uit de wenselijkheid en de noodzakelijkheid om in nauwe
samenwerking direct na de oorlog zes tinbaggermolens te bou
wen. Het waren de Dendeng, Mendanau, Kalmoa, Maras, Singkep
en Menoembing. Mét het vooroorlogse materieel heeft Indonesië
hiermee nog steeds de grootste tinbaggervloot ter wereld
