ZAND VOOR INDUSTRIESCHAP MOERDIJK
In het begin van de jaren zestig werden de eerste stappen gezet.
Een industrieterrein van 500 ha zou worden aangelegd. Dit zou
„buitendijks" gebeuren, in het water van het Hollands Diep. Op
deze wijze zou zo weinig mogelijk goede landbouwgrond behoe
ven te worden opgeofferd. Het plan paste goed bij de wensen van
Rotterdam ten aanzien van een verdere industrie-uitbreiding naar
het zuidwesten.
Om effectief te kunnen werken, werd door de Gemeenten Zeven
bergen, Klundert en Hoge en Lage Zwaluwe het „Industrieschap
Moerdijk" opgericht. De uitvoering van de plannen werd in han
den gelegd van de gemeentelijke diensten van Rotterdam.
Al spoedig bleek, dat een gebied van 500 ha eigenlijk te klein was.
Een terrein van 2000 ha zou pas goede mogelijkheden kunnen
bieden. Dit betekende een radicale ommezwaai in het oorspron
kelijke standpunt om zo veel mogelijk landbouwgrond te sparen.
Er was echter geen keus. Niet alleen „buitendijks", maar ook
„binnendijks" zou het nieuwe industriegebied zich gaan uit
strekken.
In de loop van 1968 besloot Shell een terrein van 800 ha aan te
kopen voor de vestiging van een chemisch bedrijf. Hoewel een
dergelijk bedrijf door een hoge mate van automatisering op zich
zelf niet zo veel arbeidsplaatsen biedt, zal de vestiging van toe
leveringsindustrieën en dienstverlenende bedrijven de werkgele
genheid in deze streek uiteindelijk toch aanzienlijk vergroten. Naar
schatting zullen in het jaar 2000 ongeveer 40.000 mensen in en om
het nieuwe industriegebied werkzaam zijn. Deze mensen moeten
ook wonen en dus is bij het plan eigenlijk héél West Brabant be
trokken. Een groengordel zal het industriegebied afschermen van
de woonkernen. Het plan voorziet in verstrekkende maatregelen
tot behoud van een goede milieuhygiëne. Aan de beperking van
water- en luchtverontreiniging zal alle aandacht worden gegeven.
10 miljoen m3
Shell wilde graag spoedig over de grond beschikken. Daarom
werd direct begonnen met het bouwrijp maken van een terrein van
ruim 120 ha, dat grotendeels buitendijks is gelegen. Hier moet een
5 a 6 m dikke zandlaag worden opgespoten, wat een totaal grond
verzet van ongeveer 10 miljoen m3 zand betekent.
Het benodigde zand wordt uit het Hollands Diep gewonnen. Het
werk werd gegund aan de N.V. Ondernemingen Jan de Nul te
Aalst (België). Twee grote, door ons gebouwde stationaire cutter
zuigers, de Mercator en Ortelius gingen aan de slag. Thans is
meer dan de helft van het zandpakket opgespoten. „Het werk
wordt uitstekend verricht", aldus de heer H. E. M. Schaminée,
Burgemeester van Zevenbergen en tevens Voorzitter van het In
dustrieschap Moerdijk.
De twee zuigers werken continu van maandagmorgen tot vrijdag
middag. Beide zuigers baggeren tot een diepte van 13 m.
Op sommige plaatsen heeft men last van kleibanken en ook van
stenen, betonblokken, staaldraden, e.d.
De Mercator en de Ortelius persen het zand door een drijvende
leiding en een 3200 m lange leiding op jukken, waarvan 1500 m
ontdubbeld is. Om de 200 meter is er een mogelijkheid om de
drijvende leidingen van de zuigers aan te sluiten op de vaste lei
ding. Om het binnenscheepvaartverkeer naar en van de Roode
Vaart niet te hinderen, werd in de langste leiding (3200 m) een
zinker van 80 m lengte voorzien, met een hoogteverschil van 7 m.
Er zullen nog miljoenen m3 zand nodig zijn om het hele terrein
van het Industrieschap Moerdijk bouwrijp te maken. Het eerste
begin is er al. Dit jaar verrezen ook al de eerste constructies van
de nieuwe chemische industrie. Ondertussen draaien de pompen
van de Mercator en de Ortelius rustig door. Om de rest van de
zandplaat van 10 miljoen m3 op te spuiten
117