DIEPBAGGEREN VOOR GRINTWINNING
BRAZIL
'BRASILIA
TRES
LAGÖAS
DE
JANAIRO
PAULO
MONTEVIDEO
Bijna de helft van het Zuid Amerikaanse continent wordt inge
nomen door het grondgebied van de republiek Brazilië. Dit land
werd in 1500 door Pedro Alvarez Cabral ontdekt. Het was gedu-
de een paar eeuwen een Portugese kolonie met tijdelijk
door Fransen, Engelsen en Nederlanders bezette gebiedsdelen.
In 1815 werd het land een koninkrijk en aan het einde van de
19e eeuw kreeg het de huidige staatsvorm: de Verenigde Staten
van Brazilië. Tot betrekkelijk kort geleden was Brazilië een hoofd
zakelijk agrarisch land. De industriële ontwikkeling kwam pas na
de Tweede Wereldoorlog goed op gang. Vooral in het zuid-oosten,
in de streek rond de havenstad Sao Paulo. Hier zijn momenteel
maar liefst 60% van alle commerciële en industriële activiteiten
van het land geconcentreerd. Men vindt er van alles: staalbe
drijven; fabrieken voor personenauto's, vrachtwagens, zware elek
trische- en mechanische apparatuur; scheepswerven; industrieën
op de gebieden van olie, cement, kunststoffen, etc.
De industriële groei doet de vraag naar elektrische energie met
10% per jaar stijgen. Op het ogenblik is 5 miljoen kW beschik
baar, maar dat is niet genoeg
watervallen zijn inmiddels verdwenen door het kunstmatig verho
gen van het waterpeil. De naam Urubupunga bleef en werd in
1963 gegeven aan het grote project voor de energievoorziening
en de verbetering van de waterhuishouding op de grens van de
staten Sao Paulo en Mato Grosso.
Twee stuwdammen
Tot de grote werken in het Urubupunga-project behoren het op
twee plaatsen afdammen van de Parana. De beide stuwdammen
worden voorzien van elektrische centrales en van sluizen voor
het scheepvaartverkeer. De dam bij Tres Lagoas kreeg de naam
Jupia. De 50 km verder stroomopwaarts in aanbouw zijnde dam
heet 11ha Solteira. Een belangrijk bijkomend werk is het afdammen
van de Rio Tieté, die vóór de Jupia-dam in de Parana stroomt.
Het water van de Tieté zal door een 11 kilometer lang kanaal
noordwaarts worden gedwongen, om vervolgens via een andere
rivier de Parana te bereiken. Aldus wordt de watervoorraad ten
noorden van de 11ha Solteira-dam vergroot. Ook het scheep
vaartverkeer zal met de aanleg van het kanaal gebaat zijn. De
bouw van de Jupia-dam is inmiddels voltooid. Er hebben 7000 men
sen twee jaar aan gewerkt.
Dat men eerst deze dam bouwde kwam door de gemakkelijke
bereikbaarheid van de bouwplaats. De dichtbij gelegen stad
Tres Lagoas is nl. door spoor- en autowegen met de rest van
Water in overvloed
Heel veel rivieren doorkruisen het land. De bekendste en be
roemdste is de Amazone in het noorden van Brazilië, die een
stroomgebied heeft van maar liefst 6 miljoen km2. Minder groot,
maar niet minder indrukwekkend is het 3 miljoen vierkante kilo
meter grote stroomgebied van de Parané. Deze rivier in totaal
3300 km lang ontspringt als de Paranaiba in het Braziliaanse
bergland. Dit bergland is er de oorzaak van, dat de Parana niet
langs de kortste weg naar zee stroomt. De rivier loopt ver naar
het zuiden, om pas in Argentinië, in de brede La Plata monding,
de Atlantische Oceaan te bereiken.
Zeshonderd kilometer Rio Parana ligt op Braziliaans grondgebied.
Ten noorden van de stad Tres Lagoas werd de loop van deze
grote rivier onderbroken door de watervallen van Urubupunga. De
het land verbonden. De capaciteit van de centrale van de Jupia-
dam zal uiteindelijk ongeveer 11/2 miljoen Kilowatt bedragen.
Bijna 4 miljoen Kilowatt zal worden opgewekt door de centrales
van de llha Solteira-dam, aan de bouw waarvan men thans bezig
is. Er werken 14.000 mensen aan. Om hen te huisvesten werd een
aparte stad gebouwd I
Grindwinnen op grote diepte
Tijdens de constructie van de tweede stuwdam zal een portie
beton worden gebruikt van ruim 3 miljoen m3. Om dit beton te
maken heeft men veel grind nodig. De levering hiervan vormde
een probleem.
Om de fundatie van de dam te kunnen construeren moet veel
rotsbodem worden verwijderd. Een gedeelte van deze rots was
te vermalen tot „grind" voor de betonproduktie. Dit zou een kost-
144
