MTE EN DM N WERKEN MEEAAN WINNINGVAN Onderkant van de 22 ton wegende jig voor Rusland. Onder elke trechter bevindt zich (bij drie door het verpakkingsplastic heen juist zichtbaar) de kleine uitlaatopening van het concentraat Mining and Transport Engineering N.V., Amsterdam en De Machi nefabriek Noordwykerhout N.V. werken eendrachtig samen (MTE als ontwerper en DMN ais fabrikant) bij het bouwen van jigs, ook wel deinwasmachines genoemd. Daar deze machines worden ingezet voor de winning van kost bare ertsen, zelfs van goud, en de jigs, zoals wij gelezen hebben, bij sommigen de gedachte aan maanlanders oproepen, is het daarom alleen al interessant er in Het Zeskant iets over te ver tellen. Fanatieke liefhebbers van ruimtevoertuigen, ook wel vliegende schotels genoemd, moeten we echter teleurstellen. Met ruimte voertuigen hebben jigs niets gemeen of het zou moeten zijn dat ze op "vliegende schotels" zoals die in onze verbeelding be staan, lijken. Met goudwinning kunnen ze weliswaar wel te ma ken hebben, maar gewoonlijk worden ze ingezet voor de winning van tinerts, ook wel "grijs goud" genoemd. Vroeger en nu Laten wij u ter illustratie eerst iets vertellen over één van de manieren waarop heel vroeger soms wel goud werd gewonnen. Men nam een ronde bak in beide handen en stortte zand met water, waarin zich goudkorrels bevonden in de bak. Men draaide en schudde de bak op en neer zodanig, dat het goud door het grotere soortelijk gewicht overbleef en het waardeloze zand wegspoelde. Dit voorbeeld dient slechts ter illustratie, want de werking van de jigs is in principe wel overeenkomstig het hier geschetste voorbeeld, maar de praktische methode die bij jigs in het alge meen wordt toegepast, is hiervan sterk verschillend. Verder vomt de methode die met ónze jigs nu wordt toegepast, een combi natie tussen die van Cleaveland en IHC en is na jarenlange on derzoekingen en beproevingen in het MTI en in de praktijk tot stand gekomen. Werking Zonder u nu te willen vermoeien met allerlei technische details, is het wellicht toch wel interessant u in grote trekken iets over de werking te vertellen. Wij gaan nog even naar het voorbeeld van het goud wassen: een schotelvormige bak. De bak is hiér een cilindervormige kuip met een doorsnee van 3,60 tot 7,50 meter. Middenin de kuip heeft men een scheidingswand aangebracht, gevormd door 2 grove roosters, waartussenin een zeef is geklemd. Op de zeef wordt eerst een laag steentjes, een soort grind, ge legd, dat functioneert als een soort filterbed. Onder de kuip bevinden zich trechters, die flexibel verbonden zijn met de kuip door middel van rubber membranen. Deze trech ters worden hydraulisch op en neer bewogen. (De laatste ont wikkeling is, dat het hydraulisch systeem wordt vervangen door een mechanisch-hydraulisch systeem. Het mechanisch-hydrau- lische systeem is eenvoudiger te bedienen en dit speelt vanzelf sprekend een belangrijke rol op die plaatsen, waar vakbekwaam bedienend personeel niet zo gemakkelijk beschikbaar is. En dat zijn vaak juist de plaatsen waar onze jigs worden ingezet.) Het kenmerkende van de IHC jigbeweging is, dat de trechters telkens snel omhoog en naar verhouding langzaam omlaag ge bracht worden, beide bewegingen zo'n 100 keer per minuut. Wat gebeurt er dan? In het midden (zie foto) wordt het erts, vermengd met zand en water in de kuip gestort en door middel van de skimmer, een soort waaier (zie foto), over de gehele oppervlakte verdeeld. Deze skimmer voorkomt dat het geheel verzandt, dus dat er een dikke ondoordringbare laag zand zou worden ge vormd, waardoor van scheiding geen sprake meer zou kunnen zijn. Het gaat er dus om dat de gehele zand-water-brei in bewe- 142

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Zeskant | 1972 | | pagina 10