CULTUUR EN WATER
HONGARIJE
Midden in Europa ligt een van de meest culturele landen ter we
reld. Het is de Volksrepubliek Hongarije, die verdeeld over het
hele land meer dan 190 museums telt, om zomaar eens wat te
noemen. En dan te weten dat deze musea in 1972 ongeveer
8.000.000 bezoekers trokken. Oktober wordt zelfs aangeduid als
maand van de museums en historische monumenten. Ook het
muziek-, zang-, kunst- en geschiedenis leven staat op een hoog
niveau en trekt geweldig veel belangstelling. Centrum van dit cul
turele leven is de hoofdstad Budapest. Om een paar cijfers te
noemen. In oktober werden er 24 concerten, 40 opera-uitvoerin
gen (waarvan ruim 20 verschillende) en 6 balletuitvoeringen ge
geven. Zoals de Donau Hongarije van Noord naar Zuid door
snijdt, stroomt deze grote rivier ook dwars door Budapest. Zeven
grote bruggen verbinden de twee stadsdelen Buda en Pest. Een
van de beroemdste bruggen is de Margaret brug, die via een ei
land in de Donau, Pest aan de Oostzijde verbindt met Buda aan
de Westzijde. Op dit Margaret eiland bevindt zich een aantal
warmwaterbronnen, waarvan gebruik gemaakt wordt voor zwem
baden en voor verwarming.
Opgravingen hebben aangetoond dat het eiland meer dan twee
duizend jaar geleden al werd bewoond. De naam is ontleend aan
Prinses Margeret, dochter van Koning Béla IV, die er in de eer
ste helft van de dertiende eeuw een klooster voor haar liet bou
wen, waarvan de ruïnes nog te zien zijn.
Het eiland wordt in hoofdzaak gebruikt als ontspanningsterrein
voor de bevolking van Budapest. Er zijn parken, zwembaden,
sportvelden en een aantal restaurants en hotels.
De stad Budapest onstond in 1873 door samenvoeging van de
drie steden Pest, Buda en Obuda.
Er wonen ruim 2 miljoen mensen, terwijl Hongarije in totaal 10
miljoen inwoners heeft op een oppervlakte van 3x zo groot als
Nederland.
Hongarije wordt omsloten door Tsjechoslowakije (N), Oosten
rijk (W), Joegoslavië (Z), Roemenië (Z +0) en Rusland (O). Hon
garije is een vlak land met slechts enkele heuvels aan de West
zijde van de Donau. Het land wordt doorsneden door de Donau
417 km) en de Tisza (600 km), terwijl de Drava over 140 km de
grens met Joegoslavië vormt. De rivieren stromen langzaam door
het vlakke landschap.
De regenval kan erg wisselen, soms 300 mm per jaar, soms 1200
mm. Gemiddeld komt 96% van het oppervlaktewater uit de om
liggende landen. Waterbeheersing ten behoeve van bevolking, in
dustrie en landbouw vereist daarom in Hongarije grote inspan
ningen. De investeringen in de waterhuishouding bedragen 7%
van alle investeringen. Binnenkort zal dit cijfer oplopen tot 10%.
Ongeveer een vierde gedeelte van het Hongaarse grondgebied
is voldoende beschermd tegen overstromingen door dijken van
in totaal 4200 km. In de komende jaren zullen hier nog vele kilo
meters aan worden toegevoegd, terwijl de bestaande dijken moe
ten worden onderhouden en op veel plaatsen ook nog verhoogd
zullen worden.
Hoofd-, zijrivieren en kanalen moeten over een afstand van 2820
km bevaarbaar gehouden worden en op veel plaatsen worden
uitgediept ten behoeve van het toenemende scheepsverkeer.
Voor recreatie en ter versterking van het waterbiologisch even
wicht zijn grote projecten onder handen in het Balaton, Valence
en Fertö meer. Vooral voor het Balaton meer - met een opper
vlakte van 600 km2 een der grootste in Centraal Europa - wordt
veel gedaan, omdat het fraaie stranden heeft en er een goed kli
maat heerst.
De capaciteit van de waterkrachtstations zal in de komende 12
jaar worden opgevoerd van 50 tot 1100 Megawatt. Daartoe moe
ten dammen en stuwmeren worden aangelegd. Het Kisköre pro
ject, waarover wij al eerder in Het Zeskant schreven, levert 28
Megawatt.
Dan komt er nog de beheersing van de waterhuishouding voor
130